Tarım arazileri ve tarım çeşitliliği yönünden dünyanın en zengin ülkelerinden biri olan Türkiye’de tohum üretimi ve ihracatı da her geçen yıl yükselerek artıyor. Samsun İl Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam, ülke genelinde yürütülen tohum üretimi faaliyetleri ve ihracat rakamları hakkında önemli bilgiler verdi.
Son yıllarda gerek yeni çeşitlerin geliştirilmesi ve gerekse de kendi yerli çeşitlerin muhafaza altına alınmasıyla, tohumculuk sektöründe önemli aşama kaydedildiğini ifade eden İl Tarım ve Orman Müdürü İbrahim Sağlam, “Son yıllarda, her alanda olduğu gibi tohumculuk sektöründe de Bakanlık politikamızla paralel olarak bir yerlileşme gözlenmekte ve bu sayede dışa bağımlılığın gün be gün azalmasını memnuniyetle takip etmekteyiz. Özellikle Buğdayda yurt içi tüketim tamamen yerli üretimle karşılanmakta olup sertifikalı tohumun yüzde 96'sı yine yerli imkânlarla yurt içinde üretilmekte ve kullanılmaktadır. Ülkemiz, tohumluk konusunda kesinlikle dışa bağımlı bir ülke değildir. Zaman zaman aksi yönde ve maksatlı iddialarla karşılaşıyor olsak da dünyanın en büyük üretici ve ihracatçılarından biri olan Türkiye; üyesi bulunduğu Dünya Ticaret Örgütü kuralları gereği her ülkeye tohum satabilmekte olup ihracat yaptığı pazarların talep çeşitliliği ve serbest pazar kuralları doğrultusunda nihai ihraç ürününe dönüştürmek amacıyla zaman zaman az miktarda tohumluk ithalatı da gerçekleştirmektedir” dedi.

“Tohum üretimi 8 kat, ihracat 9 kat arttı”
Tohum üretimi ve ihracatının her geçen yıl arttığının altını çizen İbrahim Sağlam, “Son yıllarda uygulanan Bakanlık politikalarımız neticesinde, sertifikalı tohum ile sertifikalı fidan üretimi ve ihracatında büyük artışlar elde edildiğini özellikle belirtmek isterim. 2002-2019 döneminde sertifikalı tohum üretiminin 145 bin tondan yaklaşık 8 kat artış ile 1 milyon 134 bin tona, tohum ihracatının 17 milyon dolardan yaklaşık 9 kat artışla 149 milyon dolara yükseldiği ortadadır. Yine ihracatın ithalatı karşılama oranın da yüzde 31'lerden yüzde 86 seviyesine çıkarılmıştır. Türkiye'de tohumculukla ilgili faaliyette bulunan firmaların tamamı da Bakanlık tarafından yetkilendirilerek kayıt altına alınmış olup sayıları halen 939 kadardır. Sermaye durumuna göre bu firmalardan 879'u yerli ve 40'ı da yabancı olup; 20'si yerli-yabancı ikili ortaklık şeklinde yapılandırılmış ve bu şirketler sadece üretim yapmakla kalmayıp aynı zamanda kendi kaynakları ile yerli çeşitler de geliştirmektedir” diye konuştu.

“Hedef; 1 milyon 250 bin ton tohum üretimi”
İlerleyen yılda da tohum üretimini arttırmak istediklerini dile getiren Sağlam, şunları söyledi:
“2019 yılı itibarıyla 1 milyon 130 bin tona kadar geldik ki bir önceki yıl bu rakam, 1 milyon 59 bin tondu. Amacımız önümüzdeki yıl için rakamı 1 milyon 250 bin ton tohum üretim hedefimize taşımaktır. Son 10 yılda ithalat- ihracat arası denge ihracat lehine değişti. 2015 yılında ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 69 iken, 2016’da yüzde 88, 2017 yılında ise yüzde 92’lere kadar geldi. Bütün bu çalışmalar sonrasında tarımsal hasılada AB'de 1., dünyada ise 7. sıradayız. 2002’de 24 milyar dolar olan Tarımsal Gayri Safi Yurtiçi Hasılamız 2019 itibarıyla 44 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Tarımsal ihracatımızı ise yaklaşık 5 kat artışla 3,8 milyar dolardan 17,7 milyar dolara çıkarmış bulunuyoruz. Elbette bunların tümünde; 2002’de 1,8 milyar TL iken 2019’da 17 milyar TL’ye çıkardığımız tarımsal desteklerimizin de payı var. Tarımsal ürünlerimizin marka değerini artıracak projeler de bir bir hayata geçiyor. İnanıyorum ki tarımsal alanda hep birlikte çalışarak daha iyi noktalara geleceğiz.”