Anne Sütü İle Bebeğinizi İshalden Koruyun

Ülkemizde başlıca çocuk ölümlerinden olan ishale bağlı ölümleri önlemek amacıyla Sağlık Bakanlığı tarafından ülke genelinde 1986 yılından beri “İshalli Hastalıkları Kontrol Programı” yürütülmektedir. Özellikle ishal görülme sıklığında artma olasılığının olduğu bu günlerde, konunun gündemde tutulması, halkın konuya duyarlı hale getirilmesi için, Temmuz ayının ilk haftası “Ağızdan Sıvı Tedavisi Haftası” olarak belirlenmiştir.

Bebek ve çocuklarda günde 3 kereden fazla sayıda sulu dışkılama ishal olarak kabul edilmektedir. İshal, özellikle bebek ve çocuklarda vücuttan önemli ölçüde su, tuz ve mineral kaybına yol açar. İshalin başlıca nedeni; bakteri, virüs ve parazitler tarafından oluşturulan enfeksiyonlardır. Enfeksiyon en sık olarak dışkının ağız ve el teması yoluyla geçer. Aynı zamanda uzun süre bekletilmiş besinler, uygun şekilde hazırlanmamış konserveler ve iyi pişirilmemiş besinler, kaynağı belli olmayan içme suları da mikropları barındırarak ishale neden olur. Ayrıca beslenme hataları, doğuştan metabolizma hastalıkları, antibiyotik kullanımı gibi sebepler de ishale neden olmaktadır.

Bağırsaklar sağlıklı iken su ve tuzlar bağırsaklarda kana geçer. İshal söz konusu olduğunda ise bağırsaklar normal çalışmaz ve normalden daha fazla su ve tuz bağırsaklardan atılır. Kişi ne kadar ishalli dışkı çıkarırsa, o kadar fazla su ve tuz kaybına uğrar. Bu bebeklerde ve küçük çocuklarda, sıcak-kuru iklimlerde ve ateşle birlikte daha da hızlanır. İshalli çocukların tedavisinde; su kaybının önlenmesi, susuzluğun hızla tedavi edilmesi ve  çocuğun beslenmesi önemlidir.

Bebeklerde ishal riskine karşı anne sütü en önemli korunma faktörüdür. Annelerin bebeklerini doğar doğmaz emzirmeye başlamasının, bebeklere ilk 6 ay sadece anne sütü verilmesinin ve 6. aydan sonra uygun ek besinlerle beraber emzirmenin 2 yaşına kadar sürdürülmesinin bebeklerde ishale bağlı ölümleri en aza indirdiği bilinmektedir. Bebek ve çocukların bakım ve beslenmesinde kişisel ve ev hijyeni çok önemli olup, 6. aydan sonra anne sütüne ek olarak ek gıda alan bebekler için kullanılan malzemelerin temiz tutulması, el temizliğine özen gösterilmesi ve bebeklerin besinleri hazırlanırken kaynatılıp soğutulmuş içme suyu kullanılması gerekmektedir.

 İshal başlar başlamaz her zamankinden daha fazla sıvı verilmelidir. Bu sıvılar, ağızdan sıvı tedavisi için şeker-tuz çözeltisi-ORS, (bunlar Aile Hekimliklerinde ücretsiz olarak paketlenmiş toz halinde dağıtılmaktadır), ayran, taze meyve suları (hazır meyve suları uygun değildir ve ishali arttırılabilir), çorba ve su şeklinde olabilir. Daha fazla sıvı vermenin amacı, ishalle kaybedilen sıvıları telafi etmek ve susuz kalmayı önlemektir. Çünkü ishalden kaynaklanan ölümlerin en sık nedeni, vücuttan büyük miktarlarda su ve tuz kaybı olmasıdır. Daha çok sıvı vermekle beraber beslenmede pirinç, patates, ekmek, yağsız et, yoğurt, muz  tercih edilmeli, yağlı besinler, çay, kola gibi çok şeker içeren içeceklerden kaçınılması gerekmektedir.

 Çok sayıda sulu dışkı, yetersiz yeme ve içme, tekrarlayan kusma, ateş, dışkıda kan, aşırı susuzluk şikayetleri olan ve 2 gün içerisinde iyileşmeyen çocuk mutlaka bir sağlık kurumuna götürülmelidir.

 ÇOCUĞUNUZ İSHALSE; DOKTORA DANIŞMADAN İLAÇ VERMEYİNİZ !!!