Bilindiği üzere SpaceX’in kurucusu ve sahibi Elon Musk, geçtiğimiz günlerde “Crew Dragon” adlı uzay mekiğiyle ilk kez özel bir şirket tarafından 30.05.2020 tarihin de insanlı uçuş denemesini gerçekleştirdi.
Sizi bilmiyorum ama bu durum beni geçtiğimiz hafta çok zorladı. Zorladı; çünkü kendime şu soruyu sormadan edemedim. “Biz bir şeyler yaptığımızı sanarak böbürlenirken, bu işlerle uğraşan şirket sahipleri, yatırımcılar, sanayiciler, siyasiler, acaba bizim için ne düşünüyorlar?”
X X X
Ve aklımdan birçok şey aynı anda geçmeye başladı...
Geçtiğimiz günlerde bir bilim kurgu filmi izlerken filmde geçen şu cümle çok zihnimi kurcalamıştı. “Zevk ve verimliliği arttırmak için tüketim standart hale getiriliyor.”
Biz insanlara tüketim empoze edilirken Yuval Noah Hararı “Sapıens” adlı eserinde “modern kapitalist ekonominin, ayakta kalabilmek için sürekli üretimi arttırmak zorunda olunduğunu, birilerinin de bu ürünleri alması gerektiğini, yoksa tüm sanayicilerin ve yatırımcıların iflas edeceğini” yazmaktaydı.
Ve ekliyordu;
Bu üretilen malları almak için yeni bir etik çıktı.
“Tüketim!!”
X X X
Buna mukabil Jean Calvin ‘in din anlayışı ile ortaya çıkan ve Protestanlığın ikinci ekolü olan Kalvinizm ilkelerine göre ise “insan yaşamında dürüstlük ve çalışkanlık ilk sırada yer almalıdır. Çalışkan, dürüst ve dünya nimetlerinden uzak duran ve ibadet eden rahipler kurtulmuş olanlar arasındadır. Lüks yaşam, süs eşyalarının kullanımı, sarhoşluk ve tembellik günahtır.”
Kalvinizmin, İngiltere’de gelişen bir kolu olan Püritenizm ise çalışmayı “hem bu dünya için hem de öbür dünya için gerekli ve kutsal olduğunu kabul edip kendini ‘saflığı arama’” olarak tanımlamaktadır. Püritenlik gösteriş, zevk düşkünlüğü ve tüketim hırsını onaylamaz. Zamanla Püritenlik siyasi gücünü kaybetmiş olsa dahi Anglosakson (anadili İngilizce olan kimse, İngiliz.) kültüründe derin izler bırakmıştır. Günümüzde ise ABD’deki köktenci ve Evanjelik Protestan Mezhepleri de püritenlerin devamı sayılmaktadır.
Bazı kaynaklar püritenlik ile Yahudilik arasında gerçek bir bağlantı olduğunu ifade ederken püritenler “İngiliz Yahudiler” olarak da adlandırılır. O dönemlerde İngiliz Püritenler Tevrat’ın ilkelerini titiz biçimde uygulamışlardır.
X X X
Öyle görülmektedir ki Püritenizm günümüzde de gösterişi, zevk düşkünlüğünü ve tüketim hırsını halen onaylamamakta, tüketimi “etik” olarak göstererek, bizlere tüketimleri gerçekleştirip, kendi sanayici ve yatırımcılarını güçlendirmektedir.
Böylece modern kapitalist ekonomilerini ayakta tutabilmek için bizleri “tüketim” etiği adı altında kendilerine köle ederken (modern köle) kendi milletlerinin geleceklerini de güvence altına almaktadırlar.
Elon Musk 2002 yılında, o ana kadar biriktirdiği yüzlerce milyon dolarlık serveti ile 31 yaşında SpaceX’i kurmuştur.
Bugün özel şirketler vasıtası ile uzaya insanlı uçuş denemeleri gerçekleşirken bizde tüketerek uzaktan kendilerini izliyoruz. Uzaktan, internet üzerinden canlı izlerken bile onlara kazandırıyoruz.
X X X
Dönüp kendimize baktığımızda ise “büyük iş insanı” olmak standartlarımızı; lüks arabaya binmek, lüks evde oturmak, lüks restoranlarda yemek yemek olarak belirliyor ve ne acı ki bu standartları kaybetmemek için de hiçbir ahlaki ve vicdanı kuralı tanımıyoruz.
X X X
Her gün siyasi ve kutuplaştırıcı sosyal medya paylaşımları yapıyor, bizlere üretim adına hiçbir şey kazandırmayan ünlüleri takip ediyor ve yine “yıllardır yazıyor, konuşuyor ama bize ne kazandırıyor” diye sorgulamadan aynı köşe yazarlarını okuyup duruyor, siyasileri dinleyip duruyoruz.
Siyasiler, yazarlar, sosyal medya fenomenleri, ünlüler, zengin iş insanları lütfen artık güçlerinizi kendi siyasi ve iş hayatınızda ki gelecekleriniz için değil ülkeniz adına doğru olduğuna inandığınız şeyler için kullanın!!!!
Ülkemizde tüm bunlar olurken insanlar uzaya gidiyor ABD’li astronotlar ile Rus kozmonotlar uzayda buluşuyorlar.
X X X
Ben mi?
Benim ülkemle ilgili hayallerim var.
Ben oraya buraya değil, denize girmek, sakız çiğnemek orucu bozar mı bozmaz mı tartışmalarını değil, Türk uzay bilim insanlarının da uzaya giderek ABD’li astronot ve Rus kozmonotlarla bir araya gelmesini istiyorum.
X X X
İyi ve sağlıklı bir hafta geçirmeniz dileğiyle şimdilik hoşça kalınız.