Ondokuz Mayıs Üniversitesi (OMÜ) Tıp Fakültesi Sosyal Pediatri Bilim Dalı Başkanı Dr. Öğr. Üyesi Tuğba Ayçiçek Dinçer, akran zorbalığının özellikle okul çağındaki çocuklar arasında yaygın şekilde görüldüğünü belirterek önemli uyarılarda bulundu.
Dr. Dinçer, zorbalığın bir kişinin güç gösterisi yapmak için karşı tarafa uyguladığı, tekrarlayan veya potansiyel olarak tekrarlanabilir saldırgan davranışlar olduğunu belirtti. Zorbalığın ergen bireylerin en çok vakit geçirdiği okul, okul çevresi ve mahallelerde gözlemlendiğini ifade etti.
“Zorbalığın 3 tipi mevcuttur”
Akran zorbalığının fiziksel, sözlü ve ilişkisel-sosyal olmak üzere üç alt tipi bulunduğunu söyleyen Dinçer:
“Fiziksel zorbalık bireye fiziksel şiddet uygulanmasıdır. Sözlü zorbalık; görünüşüne, yeteneklerine, ailesine yönelik alay ve aşağılama şeklinde görülür. İlişkisel-sosyal zorbalık ise dedikodu, dışlama ve sosyal ilişkileri bozma gibi davranışları içerir.” dedi.
“Dijital zorbalık çağımızın yükselen tehlikesi”
Pandemi ile birlikte çocukların uzun süre ekran başında kaldığını hatırlatan Dinçer, internetin sınırsız ortamında saldırgan davranışların kolaylaştığını vurguladı:
“Dijital ortama düşen saldırgan içerikler çok hızlı yayılıyor ve kalıcı hale geliyor.”
Zorbalıkta cinsiyet farkı
Genel anlamda zorbalığın kız ve erkek çocukları arasında eşit görüldüğünü belirten Dinçer, “Siber zorbalıkta mağduriyet kısmında kızlar bir adım öne çıkıyor.” dedi.
Kimler zorba, kimler mağdur?
Mağdur çocukların genellikle;
-
Sosyal açıdan daha içe kapanık
-
Dış görünüşünden memnun olmayan
-
Sosyo-ekonomik açıdan dezavantajlı
gruplardan geldiğini ifade etti.
Zorba profillerinin ise dışarıdan “popüler” görünse de;
-
Dürtü kontrolü düşük
-
Okul başarısı zayıf
-
İleride suça meyilli
bireyler olabildiğini ekledi.
Seyirci olan da tehlikede
Dr. Dinçer, zorbalığa müdahale etmeyip seyirci kalan çocukların zamanla zorbanın davranışlarını benimseyebileceğini söyledi.
Ciddi psikolojik sonuçlar
Zorbalığın mağdurlarda;
-
Kaygı, depresyon
-
Okula gitmek istememe
-
Baş ağrısı, karın ağrısı
-
Hatta intihar düşüncesi
gibi ciddi sonuçlara yol açabileceğini kaydetti.
“Okul–aile–çocuk iş birliği şart”
Önlem olarak:
-
Okullarda zorbalık eğitimleri verilmesi
-
Ailelerin rol model olması
-
Çocukların sosyal ve sportif aktivitelere yönlendirilmesi
gerektiğini vurgulayan Dinçer,
“Çocukların yanında güvenli iletişim ağı varsa, zorbalıktan korunurlar.” dedi.