Samsun ve Sinop’ta kırsal kalkınmanın yerelden planlanmasını hedefleyen IPARD Programı kapsamında önemli bir başarı elde edildi. Samsun’da faaliyet gösteren 8 Yerel Eylem Grubunun tamamı ile Sinop’ta yeni kurulan 1 Yerel Eylem Grubu, LEADER Yaklaşımı çerçevesinde desteklenmeye hak kazandı.

Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu tarafından yürütülen IPARD Programı’nın LEADER Yaklaşımı, kırsal kalkınmada yerel katılımı esas alıyor. Bu yaklaşım, yerel paydaşların oluşturduğu Yerel Eylem Grupları aracılığıyla bölgelerin kendi kalkınma stratejilerini hazırlamasını ve uygulamasını amaçlıyor. Yenilikçi bir model olarak öne çıkan sistem, yerel aktörlerin karar alma süreçlerine aktif katılımını teşvik ediyor.

IPARD II uygulama döneminde Samsun’da 9 ilçede faaliyet gösteren 8 Yerel Eylem Grubu ile sözleşme imzalanmış, bu kapsamda yaklaşık 40 milyon TL hibe desteği kırsal kalkınmaya kazandırılmıştı. IPARD III Programı ile birlikte programın kapsamı 81 ile genişletilirken, yeni kurulan Yerel Eylem Grubu dernekleri de başvuru yapma hakkı elde etti.

Bu çerçevede Samsun’dan Ayvacık, Asarcık, Alaçam-Yakakent, 19 Mayıs, Salıpazarı, Ladik, Kavak ve Havza Yerel Eylem Grupları ile Sinop’tan Gerze Yerel Eylem Grubu, hazırladıkları Yerel Kalkınma Stratejileri ile programa başvurdu. Değerlendirme Komitesi tarafından yapılan incelemeler sonucunda Samsun’daki 8 grubun tamamı ile Sinop’taki 1 Yerel Eylem Grubu destek kapsamına alındı.

Destek almaya hak kazanan 9 Yerel Eylem Grubunun proje ve faaliyetleri için 5 yıla yayılacak şekilde toplam 128 milyon TL bütçe tahsis edilmesi planlanıyor. Paydaş katkılarıyla birlikte yerelde oluşacak toplam kaynağın en az 150 milyon TL’ye ulaşması öngörülüyor.

Yerel Eylem Grupları, 2026 yılı itibarıyla faaliyetlerine başlayacak ve 2030 yılına kadar IPARD Programı kapsamında finanse edilecek. LEADER Yaklaşımı çerçevesinde belirlenecek temalara uygun olarak yürütülecek yetenek kazandırma faaliyetleri ve küçük ölçekli projeler, yerel paydaşların katılımıyla hayata geçirilecek. Bu süreçle birlikte kalkınmanın yalnızca merkezden değil, yerelden planlanmasına yönelik önemli bir deneyim kazanılması hedefleniyor.

Programın finansmanı Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti tarafından sağlanırken, Program Yönetim Otoritesi görevini Tarım ve Orman Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü yürütüyor. Programın sahadaki uygulanması, başvuru, ödeme ve izleme süreçleri ise Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu tarafından gerçekleştiriliyor.

Başvuru çağrılarının yayımlanmasıyla başlayan süreçte, başvuruların alınması ve idari kontroller TKDK tarafından yürütülüyor. Uygun bulunan Yerel Kalkınma Stratejileri değerlendirilmek üzere IPARD Yönetim Otoritesi’ne iletiliyor. Değerlendirme sürecinin ardından seçilen Yerel Eylem Gruplarıyla sözleşmeler imzalanırken, uygulama döneminde sunulan ödeme talepleri idari ve yerinde kontroller sonrasında karşılanıyor. Uygulama sürecinin tamamlanmasını izleyen 5 yıllık izleme döneminde ise projelerin sürdürülebilirliği denetlenmeye devam ediliyor.