Kuduz, hayvanlardan insanlara bulaşan viral bir hastalık olup tilki, kurt ve çakal gibi yabani memeliler ile kedi, köpek, inek, koyun, keçi ve eşek gibi evcil memeli hayvanlarda görülmektedir. Kuduzun başlıca bulaşma yolu enfekte hayvanların ısırmasıdır. Ayrıca, bütünlüğü bozulmuş deri veya mukozalardan da enfekte olmuş hayvanın salyası ile de bulaşabilir.

Ülkemizde kuduzu insanlara en çok bulaştıran hayvan ise başıboş köpeklerdir. Kuduza yakalanmış evcil bir hayvanda bazı huy değişiklikleri görülür. Daha önceleri normal davranış gösteren hayvanlar sinirli ve saldırgan olurlar. Dikkatlerini çeken her şeye karşı ısırma eğilimi gösterirler. Yutak felcine bağlı, yutkunma reflekslerini yitirdiklerinden, sudan korkarlar ve ağızlarından aşırı miktarda salya aktığı görülür. Vahşi hayvanlar, insanlara olan korkusunu yitirir ve evcil hayvan gibi insanlara yaklaşabilirler. Hastalığın ileri safhalarında felç gelişir ve hayvanlar komaya girerek ölürler.

Kuduz hastalığına ilişkin belirtiler görülmeye başladığında, kuduz hem insanlar hem de hayvanlar için ölümcüldür. Ancak riskli temas sonrasında gerekli tedbirler alındığı zaman hastalığı önlemek mümkündür. Köpek ve kedilerin her yıl aşılanması hastalığın insanlara bulaşmasının engellenmesi açısından önemlidir. Beslediğimiz kedi ve köpeklere her yıl kuduz aşılarını yaptırarak hayvanlarımızı, kendimizi ve toplumu kuduzdan koruyabiliriz.

Kişi bu hayvanlar tarafından ısırıldığında ya da tırmalandığında yara yerini, hemen bol sabunlu suyla en az 15 dakika süre yıkandıktan sonra en yakın sağlık kuruluşuna müracaat etmelidir.Hekiminiz gerekli görür ve aşı programına alırsa aşılarınızı aksatmadan yaptırınız. Eğer evcil hayvanınız ısırılırsa hemen bir veteriner hekime danışınız.

Unutmayalım kuduz, hastalığının belirtileri ortaya çıktıktan sonra tedavisi mümkün olmadığından ve genellikle ölümle sonuçlandığından kuduz şüpheli temas durumunda özellikle yara bakımı ile kuduz aşısı ve kuduz antiserumu uygulamaları hayat kurtarıcı olacaktır.

Sağlıklı günler dilerim.

Dr. Aytaç AKIN

Bafra İlçe Sağlık Müdürü