Dünya İlk Yardım Günü, her yıl Eylül ayının 2. Cumartesi günü, ülkelerin kendi koşullarına uygun olarak hazırlanan, ortak ilk yardım mesajlarını içeren, çeşitli kurum, kuruluş ve halkın katılımı ile gerçekleştirilen etkinliklerle kutlanıyor.

Dünya Sağlık Örgütü’nün 2013 raporuna göre kazalarda ölenlerin %59’u 15-44 yaş grubu arası kişiler olup bunların %77’sini erkekler oluşturuyor. 2012 yılı verilerine göre Türkiye’de meydana gelen trafik kazaları sonucunda hayatını kaybedenlerin %7’si, yaralananların ise %11,8’i ise 0-14 yaş aralığındaki genç ve çocuklar.

Dünyada genelindeki trafik kazalarında; her 3 dakikada 1 çocuk, 1 yılda yaklaşık 1,2 milyon kişi hayatını kaybediyor. 1 yılda 50 milyon kişi de yaralanıyor veya sakat kalıyor.

Ülkemizdeki trafik kazalarında; her yıl 4.000 kişi hayatını kaybederken, 250.000 kişi de yaralanıyor. Bu yaralanmaların çoğu kalıcı engeller ve/veya uzun süreli sağlık sorunları ile sonuçlanıyor. Son 30 yılda yaklaşık 160.000 insanımız trafik kazalarında kaybedildi.

Trafikte alınacak tedbirlerle ölüm ve yaralanmalar engellenebilir. Uygun hızda araç kullanılması ve emniyet kemerinin hem ön hem de arka koltukta daima takılı tutulmasıyla kaza, ölüm ve yaralanma riskinden %100’e yakın oranda korunmak mümkün.

Trafik kazaları veya acil durum sonrası ilk yardım müdahalesi ve bilinçli ilk yardımcıların olay yerinde bulunması hayat kurtarma zincirinin ilk adımlarının başlatılması açısından çok önemlidir.

• Tüm sürücülerin, okullarda ve işyerlerinde çalışanların en az %10’nunun,    sertifikalı Temel İlk Yardım Eğitimini alması sağlanmalı.

Dünya İlk Yardım Günü, kazalar  ve ani hastalık durumunda tıbbi yardım gelinceye kadar yapılabilecek ilk yardım uygulamaları hakkında toplumun bilgilendirilmesi, toplumda ilk yardım eğitimlerine yönelik duyarlılık oluşturulması, toplum bireylerine herkesin yaşam kurtarmak amacıyla  ilk yardım öğrenmek ve uygulamak için yeterli bilgiye sahip olduğu bilincinin kazandırılması , “İlk Yardım Gönüllüsü” sayısının artırılması gibi amaçlarla, 2001 yılından beri her yıl 100’ü aşkın ülkede Eylül ayının ikinci Cumartesi günü kutlanmaktadır.

İlk yardım eğitimcileri, gün boyunca mankenler üzerinde temel yaşam desteği, yanıklar, uzuv kopmaları, boğulmalar, zehirlenmeler ve yaralanmalarda yapılması gereken ilk müdahalelerini öğrenmektedir. Canlandırma yapılarak simülasyon gösterileri gerçekleştirmektedir. Şu anda bu eğitim Türk Kızılayı tarafından verilebilmektedir. En kısa zamanda halk eğitimler aracılığı ile Bafra’da da verilmeye başlayacaktır.  

·         İlk yardımda temel uygulamalar, Koruma, Bildirme ve Kurtarma  (KBK) olarak üçe ayrılmaktadır. Olay yerinde hasta yaralılara müdahale; hızlı ancak sakin ve bilinçli bir şekilde yapılmalıdır. Hasta ya da yaralının durumunun değerlendirilmesine bağlı olarak ilk yardım yapılmalıdır. Eğer ilk yardım bilinmiyorsa asla hasta ya da yaralıya dokunulmamalı ve yaralı kımıldatılmamalıdır.

Olay trafik kazası ise;

• Kazaya uğrayan araç mümkünse güvenli bir alana alınmalıdır.
• Olay yeri görünebilir biçimde işaretlenmelidir.
• Meraklı kişiler olay yerinden uzaklaştırılmalıdır.
• Kazaya uğrayan aracın kontak anahtarı kapatılmalıdır.
• Aracın yakınında sigara içilmemeli ve içilmesine izin verilmemelidir.

Herhangi bir kaza ya da ani bir hastalık durumunda, tıbbi yardım için 112 aranarak haber verilmelidir. Duruma göre itfaiye (110), zehir danışma merkezi (114), emniyet güçleri (Polis-155 / Jandarma-156) de aranabilir.

Tıbbi yardım için 112 arandığında; kesin yer ve adres, olayın tanımı (trafik kazası, düşme, yaralanma…), hasta ya da yaralı sayısı, durumları, arayan kişi, nasıl bir yardım alındığı ya da olay yerinde sağlık çalışanı varlığı açıklanmalıdır.

Kazasız, sağlıklı günler dileğiyle.

Dr. Aytaç AKIN

Bafra İlçe Sağlık Müdürü